Informacje ogólne

Świadczenie wychowawcze w ramach programu "Rodzina 500+" przysługuje na wszystkie dzieci do 18. roku życia, bez względu na dochody uzyskiwane przez rodzinę.

Komu przysługuje?

• matce lub ojcu,
• opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła z wnioskiem do sądu opiekuńczego o przysposobienie dziecka)

- jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca/opiekuna faktycznego;

• opiekunowi prawnemu dziecka,
• dyrektorowi domu pomocy społecznej.

Istotne jest, że w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach - każdy z nich może złożyć wniosek i dostać połowę kwoty przysługującego świadczenia wychowawczego, tj. co do zasady 250 zł miesięcznie.

Dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł w postaci dodatku wychowawczego otrzymają także rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego, placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego, interwencyjnego i specjalistyczno-terapeutycznego, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki preadopcyjne, na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Jak otrzymać świadczenie wychowawcze?

Ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz jego wypłata następuje na wniosek.

Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego należy złożyć do gminnego organu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Chodzi tu o urząd miasta/gminy, ośrodek pomocy społecznej lub inną jednostkę organizacyjną gminy (np. centrum świadczeń).

Można go złożyć drogą online za pośrednictwem Portalu Informacyjno-Usługowego Emp@tia, przez bankowość elektroniczną oraz portal PUE ZUS lub w tradycyjnej formie papierowej w ośrodku lub za pośrednictwem poczty.

Formularze wniosków niezbędnych do przyznania prawa do świadczenia wychowawczego udostępnia podmiot realizujący program „Rodzina 500+”.

Przykładowy formularz wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, znajduje się również w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Przyznanie świadczenia wychowawczego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej. Osoby ubiegające się o świadczenie otrzymają informację o jego przyznaniu na podany we wniosku adres e-mail. Jeśli jednak takiego adresu zabraknie, to informację o przyznaniu świadczenia będzie można odebrać osobiście w urzędzie. Co ważne, nieodebranie takiej informacji nie będzie wstrzymywało wypłaty świadczenia z programu „Rodzina 500+”.

Przyznane świadczenie wychowawcze zostanie przekazane bezpośrednio na konto wskazane przez wnioskodawcę lub gotówką - w inny sposób wypłaty przewidziany w danej gminie.

Decyzje administracyjne będą wydawane jedynie w przypadku odmowy przyznania świadczenia oraz uchylenia lub zmiany prawa do świadczenia, a także w sprawach nienależnie pobranych świadczeń. Od takich decyzji wnioskodawcy przysługuje odwołanie w terminie i trybie wskazanym w pouczeniu decyzji.

Na jaki okres jest przyznawane świadczenie wychowawcze?

Obowiązujące od 1 lipca 2019 r. znowelizowane przepisy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wprowadziły istotne zmiany w zakresie okresu, na który ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego.

Począwszy od 2021 r. prawo do świadczenia wychowawczego jest ustalane na roczny okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca do 31 maja następnego roku kalendarzowego. Wówczas w celu uzyskania prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy rozpoczynający się 1 czerwca 2021 r. wnioski można składać od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną, a od 1 kwietnia także drogą tradycyjną w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.

Rodzice/opiekunowie, którzy nie pobierają świadczenia wychowawczego z programu „Rodzina 500+” w każdej chwili mogą przystąpić do programu składając wniosek.

W przypadku złożenia wniosku w trakcie trwania okresu świadczeniowego , świadczenie wychowawcze jest przyznawane, co do zasady (z zastrzeżeniem przewidzianych w ustawie wyjątków) od miesiąca złożenia wniosku do końca okresu świadczeniowego.

Odstępstwo od powyższej zasady przyznania prawa do świadczenia wychowawczego od miesiąca złożenia wniosku może dotyczyć np. sytuacji związanej z ustalaniem prawa do świadczenia wychowawczego w przypadku urodzenia dziecka.

W takim przypadku, jeżeli rodzic nowonarodzonego dziecka złoży w ciągu 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia dziecka, wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, prawo do wnioskowanego świadczenia otrzyma z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka.

Świadczenie wychowawcze wypłacane jest w okresach miesięcznych.

Terminy składania i rozpatrywania wniosków na nowy okres świadczeniowy

Począwszy od 2021 r., okres świadczeniowy na który przyznawane będzie corocznie świadczenie wychowawcze, będzie rozpoczynał się 1 czerwca i potrwa do 31 maja następnego roku.

Nowy okres świadczeniowy w ramach programu "Rodzina 500+" będzie trwał od 1 czerwca 2021 r. do 31 maja 2022 r.

W konsekwencji  zmiany okresu świadczeniowego, nastąpiła odpowiednia zmiana terminów składania wniosków o świadczenie wychowawcze na nowy okres.

Aby uzyskać prawo do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniwy rozpoczynający się od 1 czerwca 2021 r., wnioski  można składać  od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną, czyli za pośrednictwem Portalu Informacyjno-Usługowego Emp@tia, przez bankowość elektroniczną oraz portal PUE ZUS, a od 1 kwietnia 2021 r. także drogą tradycyjną (papierową), czyli osobiście w ośrodku lub za pośrednictwem poczty.

Jeśli osoba złoży wniosek o świadczenie wychowawcze na nowy okres w terminie do 30 kwietnia danego roku, przyznanie świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do 30 czerwca tego roku. W przypadku wniosków złożonych w kolejnych miesiącach, ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia nastąpi w maksymalnym terminie do 3 miesięcy.

Tak przedstawiają się poszczególne, terminy składania i rozpatrywania wniosków na nowy okres 2021/2022 oraz wypłat świadczenia wychowawczego w zależności od miesiąca złożenia wniosku:

• złożenie wniosku w okresie luty – kwiecień 2021 r. oznacza, że ustalenie i wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do dnia 30 czerwca 2021 r.,
• złożenie wniosku w maju 2021 r. oznacza, że ustalenie i wypłata przyznanego świadczenia, z wyrównaniem od czerwca, nastąpi najpóźniej do dnia 31 lipca 2021 r.,
• złożenie wniosku w czerwcu 2021 r. oznacza, że ustalenie i wypłata przyznanego świadczenia, z wyrównaniem od czerwca, nastąpi najpóźniej do dnia 31 sierpnia 2021 r.,
• złożenie wniosku w lipcu 2021 r. oznacza, że ustalenie i wypłata przyznanego świadczenia, z wyrównaniem jedynie od lipca, nastąpi najpóźniej do dnia 30 września 2021 r.,
• złożenie wniosku w sierpniu 2021 r. oznacza, że ustalenie i wypłata przyznanego świadczenia, z wyrównaniem jedynie od sierpnia, nastąpi najpóźniej do dnia 31 października 2021 r.

Ważne!

• aby zachować ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego i otrzymać świadczenie w miesiącu czerwcu 2021 r. wniosek należy złożyć w terminie do 30 kwietnia 2021 r.
• złożenie wniosku do końca czerwca 2021 r. będzie gwarantowało, że świadczenie wychowawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca 2021 r.,
• natomiast, jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie złoży wniosek na nowy okres po 30 czerwca 2021 r. świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku.

Zmiany mające wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego

W przypadku wystąpienia zmian mających wpływ na prawo do świadczenia wychowawczego, w szczególności zmian w sytuacji rodzinnej lub wyjazdu członka rodziny poza granicę RP, osoba otrzymująca świadczenie wychowawcze jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu właściwego wypłacającego świadczenie wychowawcze. Niepoinformowanie organu wypłacającego świadczenie wychowawcze, o zmianach mających wpływ na prawo do tego świadczenia może skutkować koniecznością zwrotu przez osobę uprawnioną nienależnie pobranych świadczeń.